Διδακτικό σενάριο
1η ομάδα. Να βρείτε σε μηχανή αναζήτησης 5 προσωπογραφίες του Παπαδιαμάντη. Χρησιμοποιώντας P.P. να τις μεταφέρετε σε διαφάνειες. Σε όποια νομίζετε εσείς κατάλληλη, να προσθέσετε το αυτοβιογραφικό του σημείωμα ,σε κάποια άλλη ένα βιογραφικό σημείωμα για τον Παπαδιαμάντη (15 το πολύ σειρών ) και στις υπόλοιπες από μια λεζάντα δική σας έμπνευσης. Στη συνέχεια να σχολιάσετε το αυτοβιογραφικό σημείωμα του Παπαδιαμάντη από άποψη περιεχομένου .Κρατήστε σημειώσεις ώστε να τα σχόλια σας να τα παρουσιάσετε στους συμμαθητές σας σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο.
2η ομάδα. Να δημιουργήσετε ένα διαφημιστικό φυλλάδιο που να αναφέρεται στη Σκιάθο. (3-5 σελίδων σε P.P.) Σε αυτό οπωσδήποτε να περιλαμβάνετε και τοποθεσίες, πρόσωπα ,φράσεις που έχουν σχέση με «Το μοιρολόγι της φώκιας».
3η ομάδα. Μελετείστε μοιρολόγια στη διεύθυνση http://www.myriobiblos.gr/afieromata/dimotiko/txt_moirologia.html, επίσης ακούστε στο you tube μοιρολόγια π.χ. από τον Λουδοβίκο των Ανωγείων ή τον Πετρολούκα Χαλκιά, έπειτα γράψτε κι εσείς ένα μοιρολόγι για την Ακριβούλα.
Κατεβάστε από το you tube το μοιρολόγι της Ακριβούλας ,όπως το μελοποίησε ο Λουδοβίκος των Ανωγείων για να το παρουσιάσετε στους συμμαθητές σας.
4η ομάδα . Σε P.P. ετοιμάστε μια παρουσίαση για το μουσικό όργανο φλογέρα. Χρησιμοποιείστε και τις λέξεις που χρησιμοποιούνται στο κείμενο για το όργανο αυτό. Επίσης ακούστε από το you tube κάποια κομμάτια με φλογέρα . Καταγράψτε τα συναισθήματά σας ακούγοντας το όργανο αυτό ,θεωρείτε ότι είναι ανάλογα με του βοσκού του κειμένου . Τα συμπεράσματά σας θα τα εκθέσετε στην ολομέλεια. Επιλέξτε ένα κομμάτι με φλογέρα για να το ακούσετε με τους συμμαθητές σας.
5η ομάδα Σε P.P.ετοιμάστε μια παρουσίαση α)μιας γολέτας, αυτή θα συνοδεύεται από λεζάντα που θα σχετίζεται με το κείμενό μας. β) μιας φώκιας , αυτή θα συνοδεύεται από λεζάντα με το μοιρολόγι που λέει στο κείμενό μας η φώκια. γ) Σε μια διαφάνεια απομονώστε την κατακλείδα του μοιρολογιού της φώκιας ,μορφοποιείστε την κι ετοιμαστείτε να την εκφέρετε προφορικά με πέντε τουλάχιστον διαφορετικούς τρόπους.
Τρίτη 5 Οκτωβρίου 2010
Δευτέρα 27 Σεπτεμβρίου 2010
Επιφυλλίδα- Αναφορές στη μητρότητα
Σενάριο για την Έκθεση-Έκφραση
Τίτλος : Επιφυλλίδα- Αναφορές στη μητρότητα
Δημιουργός : Αναγνώστη Ελένη
Διδακτικό αντικείμενο: Έκφραση –Έκθεση Γ΄ Γενικού Λυκείου
Η διδασκαλία αποτελεί μέρος της διδακτικής ενότητας: Το Δοκίμιο
Τάξη : Γ΄ Λυκείου
Χρονική διάρκεια: 2 ώρες
Προϋποθέσεις υλοποίησης: εξοικείωση της διδάσκουσας και των μαθητών με το διαδίκτυο, το πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου, το πρόγραμμα παρουσιάσεων, την εκτύπωση δεδομένων από τον υπολογιστή, τη χρήση βιντεοπροβολέα και την ομαδοσυνεργατική εργασία .
Περίληψη: Οι μαθητές μαθαίνουν τη σχέση του δοκιμίου με την επιφυλλίδα, προβληματίζονται σχετικά με το θέμα του θηλασμού, ασχολούνται με τις δραστηριότητες που περιέχονται στα φύλλα εργασίας. Όπου χρειάζεται χρησιμοποιούν το διαδίκτυο, το πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου και το πρόγραμμα παρουσιάσεων.
Γενικοί στόχοι:
Η πρόταση επιδιώκεται να καλύψει μέρος της διδακτικής ενότητας του Δοκιμίου και οι δεξιότητες που επιδιώκεται να καλλιεργηθούν στους μαθητές είναι :
-Να αναγνωρίζουν την επιφυλλίδα ως κειμενικό είδος και να την διακρίνουν από ένα δοκίμιο
-Να διευρύνουν το λεξιλόγιό τους .
-Να ευαισθητοποιηθούν σε καίρια θέματα-προβλήματα διαφυλικών σχέσεων.
-Να ανακαλέσουν μια δεξιότητα που είχε καλλιεργηθεί στην Α΄ τάξη: παραγωγή κειμένων-διαφημιστικό φυλλάδιο και να τη συνδέσουν με τις γνώσεις τους από την ενότητα που έχουν διδαχθεί στη Γ΄ τάξη: Πειθώ στη διαφήμιση.
-Να δημιουργηθεί ένα πιο ελκυστικό μαθησιακό περιβάλλον .
Ειδικότεροι στόχοι σε σχέση με τις ΤΠΕ και το νέο γραμματισμό :
-Να ασκηθούν οι μαθητές στη χρήση ηλεκτρονικών λεξικών.
–Να ασκηθούν στην αναζήτηση πηγών μέσα από το διαδίκτυο.
-Να αξιοποιήσουν το πρόγραμμα επεξεργασίας και παρουσίασης κειμένων .
Μορφές γραμματισμού που καλλιεργούνται :
Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του σεναρίου καλλιεργούνται οι μορφές κλασικού γραμματισμού, αφού γίνεται χρήση του σχολικού εγχειριδίου, του νέου γραμματισμού με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και του κριτικού γραμματισμού, καθώς δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να επεξεργαστούν τους πόρους που τους παρέχονται, αλλά και να ανιχνεύσουν οι ίδιοι πληροφορίες στο διαδίκτυο.
Λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης.
Η διδασκαλία της επιφυλλίδας ως κειμενικού είδους και του θέματος που αφορά στη μητρότητα αποτελούν μέρος της ύλης της Έκφρασης– Έκθεσης της Γ΄ Λυκείου, σελ. 201-206. Οι μαθητές έχουν ήδη διδαχθεί το Δοκίμιο και εδώ, σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα, καλούμαστε να δούμε τη σχέση του δοκιμίου με την επιφυλλίδα, επίσης να διαβάσουμε μια επιφυλλίδα, αυτήν του βιβλίου μας (σελ.201-205) και να προβληματιστούμε σε ένα κοινωνικό θέμα, όπως είναι αυτό της χρησιμότητας του μητρικού θηλασμού. Οι μαθητές από την προηγούμενη συνάντηση με τη διδάσκουσα θα ενημερωθούν αδρομερώς για το περιεχόμενο του επόμενου μαθήματος, θα τους ανατεθεί να διαβάσουν στο σπίτι το κείμενο των σελίδων 201-205 του βιβλίου της Έκφρασης–Έκθεσης, θα χωριστούν σε ομάδες των 5 μελών η κάθε μία, ανάλογα με τις δυνατότητες χρήσης του υπολογιστή και των απαιτούμενων για τις εργασίες προγραμμάτων, θα λάβουν τα φύλλα εργασίας, ώστε να είναι υποψιασμένοι για το αντικείμενο της εργασίας τους και τέλος θα ειδοποιηθούν ότι το επόμενο μάθημα θα γίνει στο εργαστήριο της πληροφορικής.
Στην επόμενη συνάντηση, όπως αυτή καθορίζεται από το ωρολόγιο πρόγραμμα, (δίωρη), επειδή αρχικός στόχος είναι όλοι οι μαθητές να γνωρίσουν την ύπαρξη της επιφυλλίδας ως κειμενικού είδους, όλοι οι μαθητές παίρνουν κοινό φύλλο εργασίας όπου τους ζητιέται να βρουν με τη χρήση ηλεκτρονικών και συμβατικών λεξικών τον ορισμό και την ετυμολογία της λέξης «επιφυλλίδα» και να τον καταγράψουν. Επίσης τους ζητιέται να βρουν επιφυλλίδες στις εφημερίδες «Το Βήμα» και «Καθημερινή», να καταγράψουν το θέμα τους, το όνομα του επιφυλλιδογράφου και εάν είναι δυνατόν την ιδιότητα του. Χρόνος που τους διατίθεται: είκοσι λεπτά
Στη συνέχεια ζητούμε από τους μαθητές να βρουν το κειμενικό είδος του κειμένου των σελίδων 201-205 του σχολικού εγχειριδίου. Επειδή δεν κατονομάζεται η εφημερίδα από όπου άντλησε το κείμενο η συγγραφική ομάδα του βιβλίου μας, αυτό δημιουργεί ένα πρόβλημα ως προς τον χαρακτηρισμό του κειμένου που θα λυθεί με τη βοήθεια της διδάσκουσας και που πιστεύουμε ότι βοηθάει να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές τη βασική διαφορά της επιφυλλίδας από το δοκίμιο, ότι δηλαδή η επιφυλλίδα είναι ένα κειμενικό είδος που απαντάται στις εφημερίδες. Εκτιμώμενος χρόνος για τη δραστηριότητα αυτή δέκα λεπτά. Μετά η κάθε ομάδα παίρνει το δικό της φύλλο εργασίας και ασχολείται με τις δραστηριότητες που περιλαμβάνονται σ’ αυτό. Συγκεκριμένα:
Η 1η ομάδα καλείται να αιτιολογήσει τη σχέση της επιφυλλίδας με το δοκίμιο. Επίσης της ανατίθεται να κάνει τη δεύτερη και τρίτη γλωσσική άσκηση του εγχειριδίου, σελ.206, και καλείται να πολλαπλασιάσει την εργασία της και να μοιράσει σε κάθε συμμαθητή από ένα αντίτυπο.
Στη 2η & 3η ομάδα δίνεται κοινή εργασία να συντάξουν από ένα διαφημιστικό φυλλάδιο που αφορά μια εκστρατεία για την προώθηση του θηλασμού.
Η 4η ομάδα γράφει επιστολή σχετική με το θέμα της ισότιμης γονεϊκής ευθύνης .
Η 5η ομάδα συλλέγει φωτογραφίες που παραπέμπουν σε θηλασμό, βάζει μια λεζάντα κάτω από κάθε φωτογραφία και δημιουργεί μια παρουσίασή τους με τη χρήση του προγράμματος παρουσιάσεων.
Εκτιμώμενος χρόνος για τις δραστηριότητες των ομάδων: σαράντα λεπτά .
Στη συνέχεια οι ομάδες σε ολομέλεια παρουσιάζουν τις δραστηριότητές τους χρησιμοποιώντας βιντεοπροβολέα, ώστε οι εργασίες να είναι ορατές από όλους. Οι μαθητές και ο διδάσκων ασκούν κριτική στις εργασίες που παρουσιάζονται με στόχο την ανατροφοδότηση των ομάδων. Εκτιμώμενος χρόνος: είκοσι λεπτά.
Οι εργασίες αξιολογούνται με βάση την πληρότητα, την πρωτοτυπία και την ανταπόκριση στα ζητούμενα.
Εναλλακτικές προσεγγίσεις :
-Στο πλαίσιο του μαθήματος της Έκφρασης – Έκθεσης να ειδωθούν συγκριτικά το δοκίμιο, το άρθρο και η επιφυλλίδα .
-Διαθεματικά στα μαθήματα Έκφραση – Έκθεση και Λογοτεχνία μπορεί να ειδωθεί η επιφυλλίδα ως κείμενο για εφημερίδα και ως λογοτεχνικό είδος.
- Στις δραστηριότητες της Αγωγής Υγείας το θέμα του θηλασμού να ειδωθεί στα πλαίσια ενός project που να αφορά στο θέμα της μητρότητας .
-Το θέμα των οικογενειακών ευθυνών να ειδωθεί διαθεματικά όπως αυτό δίνεται στο κείμενο του εγχειριδίου της Έκφρασης –Έκθεσης & στο μάθημα της Κοινωνιολογίας.
Φύλλα εργασίας
1ο φύλλο κοινό για όλες τις ομάδες
α) Επισκεφτείτε την Πύλη για την ελληνική Γλώσσα, www. greek-language.gr και από την καρτέλα Νέα Ελληνική / Εργαλεία / επισκεφτείτε το ηλεκτρονικό Λεξικό της κοινής νεοελληνικής, δείτε και καταγράψτε τον ορισμό και την ετυμολογία της λέξης «επιφυλλίδα». Εάν το θεωρείτε αναγκαίο για την πληρέστερη απάντησή σας χρησιμοποιήστε και παραδοσιακά λεξικά.
β) Επισκεφτείτε τις Εφημερίδες «Το Βήμα» www.tovima.gr και « Καθημερινή» www.Kathimerini.gr και στις καρτέλες ΓΝΩΜΕΣ της εφημερίδας «Το Βήμα» και ΑΠΟΨΕΙΣ της εφημερίδας «Καθημερινή» να βρείτε τις Επιφυλλίδες, να καταγράψτε τον τίτλο τους και το όνομα του επιφυλλιδογράφου. Εάν δεν αναφέρεται η ιδιότητα του επιφυλλιδογράφου και έχετε χρόνο βρείτε την ιδιότητά του σε μηχανή αναζήτησης.
Φύλλο εργασίας για την 1η ομάδα
α)Με βάση τη θεωρία του σχολικού εγχειριδίου για το δοκίμιο σελ.111 και την επιφυλλίδα σελ.201, σε ένα κείμενο στον κειμενογράφο να αιτιολογείστε, γιατί η επιφυλλίδα χαρακτηρίζετε ως «κείμενο δοκιμιακού χαρακτήρα».
β) Χρησιμοποιώντας το ηλεκτρονικό λεξικό της Πύλης για την ελληνική γλώσσα (Τριανταφυλλίδη), στην ιστοσελίδα www. greek-language.gr ακολουθώντας την πορεία: καρτέλα Νέα Ελληνική/ Εργαλεία/ Ηλεκτρονικά Λεξικά:Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής/ Αναζήτηση, να κάνετε τη δεύτερη άσκηση του εγχειριδίου, σελ. 206.
(στην αναζήτηση ακολουθήστε τον τύπο :*ακόλουθη)
Άσκηση: Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις με άλλες συνώνυμες λέξεις:
1. Ο οικονομικός αποκλεισμός και η συνακόλουθη αύξηση των τιμών έπληξε κυρίως τις ασθενέστερες οικονομικά τάξεις. ……………………………..
2. Οι πράξεις του είναι ανακόλουθες προς τις εξαγγελίες του . ..........................................
3. Σημειώθηκαν αντιδράσεις χωρίς σοβαρά επακόλουθα ……………………
γ) ) Χρησιμοποιώντας το ηλεκτρονικό λεξικό της Πύλης για την ελληνική γλώσσα (Τριανταφυλλίδη), στην ιστοσελίδα www. greek-language.gr ακολουθώντας την πορεία:
καρτέλα Νέα Ελληνική/ Εργαλεία/ Ηλεκτρονικά Λεξικά: Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής /Αναζήτηση να κάνετε την τρίτη άσκηση του εγχειριδίου, σελ. 206.
(στην αναζήτηση ακολουθήστε τον τύπο : δυσ%,)
Άσκηση : Να βρείτε πέντε σύνθετες λέξεις με πρώτο συνθετικό το δυσ- και να σχηματίσετε πέντε φράσεις .
1…………………………………………………………………………………………….
2…………………………………………………………………………………………….
3……………………………………………………………………………………………..
4……………………………………………………………………………………………..
5……………………………………………………………………………………………..
γ) Να πολλαπλασιάσετε την εργασία σας εκτυπώνοντάς την και να μοιράσετε σε κάθε συμμαθητή σας από ένα αντίτυπο.
Φύλλο εργασίας για τη 2η & 3η ομάδα
α) Συμμετέχετε σε καμπάνια υπέρ του θηλασμού. Παίρνοντας υπόψη όσα έχουμε διδαχθεί για την πειθώ στη διαφήμιση (σελ.50-51), το κείμενο του βιβλίου μας που αφορά στο μητρικό θηλασμό και την ιστοσελίδα της UNICEF http://www.unicef.gr/se/search.php (στην αναζήτηση βάλτε τη λέξη «θηλασμός» και διαβάστε το: «Εβδομάδα μητρικού θηλασμού 2004») να συντάξετε ένα διαφημιστικό φυλλάδιο που αφορά εκστρατεία για την προώθηση του θηλασμού (αυτό μπορεί να έχει τη μορφή Power-Point ή όποια μορφή κρίνετε εσείς κατάλληλη).
Φύλλο εργασίας για την 4η ομάδα
α) Μπείτε στην ιστοσελίδα www.Yeskid.gr και διαβάστε τα άρθρα «Γονείς για πρώτη φορά» και «Τα δυο πρώτα χρόνια του μωρού». Με βάση τα όσα διαβάσατε στα δυο άρθρα και τις εμπειρίες σας, γράψτε στον κειμενογράφο ανοιχτή επιστολή προς νέο πατέρα συμβουλεύοντας τον τι ευθύνες μπορεί να αναλάβει ώστε να βοηθάει τη σύζυγό του. Οι συμβολές σας να συνοδεύονται και από επιχειρηματολογία για την ανάγκη ανάληψης ευθυνών. Τα επιχειρήματά σας να είναι λογικά και συναισθηματικά. Η επιστολή σας θα δημοσιευτεί σε περιοδικό για γονείς.
Φύλλο εργασίας για την 5η ομάδα
α) Από τη μηχανή αναζήτησης Google.gr και το λήμμα «μητρικός θηλασμός» να συλλέξετε φωτογραφίες, τουλάχιστον 10, που παραπέμπουν σε θηλασμό και βάλτε μια λεζάντα κάτω από κάθε φωτογραφία (φροντίστε ώστε να υπάρχει κάποια ποικιλία στο ύφος κάθε φορά, άλλοτε μπορεί να είναι απλό ή χιουμοριστικό ή ποιητικό ή πομπώδες ή ειρωνικό ή προτρεπτικό ή αποτρεπτικό κ.λ.π.)
- Να δημιουργείστε μια παρουσίαση των φωτογραφιών σας με τη χρήση του προγράμματος παρουσιάσεων (power-point).
Ενδεικτικοί δικτυακοί τόποι:
-Ηλεκτρονικό λεξικό της Πύλης του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας
http:/www.greek-language.gr
-Σώματα κειμένων της Πύλης του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας
http:/www.greek-language.gr
www.tovima.gr
www.Kathimerini.gr
http://www.unicef.gr/se/search.php
www. Yeskid.gr
Βιβλιογραφία
-Ο.Ε.Δ.Β. Έκφραση-Έκθεση Γ΄ Γεν. Λυκείου.
-Οδηγίες για τη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων στο ενιαίο Λύκειο.
Σχ. έτ. 2004-05
-Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κ.Σ.Ε, Τεύχος 1 Γενικό μέρος
-Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κ.Σ.Ε., Τεύχος 2 Ειδικό μέρος
-Ελένη Ταρατόρη-Τσαλκατίδου: Η Μέθοδος Project στη Θεωρία και στην Πράξη,Αφοί Κυριακίδη α.ε.
Απολογισμός εφαρμογής σεναρίου
Το σενάριο, όπως ήταν προγραμματισμένο, εφαρμόσθηκε στις 15/4/2010. Ο αρχικός σχεδιασμός για ενημέρωση των μαθητών σχετικά με τη διαδικασία που έπρεπε να ακολουθηθεί δεν κατέστη πλήρως εφικτός, γιατί πολλοί μαθητές απουσίαζαν. Αυτό είχε ως συνέπεια η ενημέρωση των μαθητών να γίνει την ημέρα εφαρμογής του σεναρίου γεγονός που δεν επέτρεψε τη διεξοδική ανατροφοδότηση.
Κατά τη διάρκεια εφαρμογής των φύλλων εργασίας από τους μαθητές φάνηκε πως αυτοί, στη συντριπτική πλειοψηφία, είναι εξοικειωμένοι με τη χρήση Η/Υ, δούλεψαν αρμονικά στις ομάδες, μαθητές που κατά τη διάρκεια της παραδοσιακής διδασκαλίας ήσαν αδιάφοροι επέδειξαν μεγάλη προθυμία να εργασθούν, με αξιοσημείωτα αποτελέσματα. Κατά τη φάση της ανατροφοδότησης ο χρόνος δεν ήταν επαρκής ώστε να γίνουν σχόλια διεξοδικά. Οι μαθητές φάνηκε να μην είναι εξοικειωμένοι με τέτοιου είδους διαδικασίες έτσι κάθε ομάδα επαιρόταν για την εργασία της και αστειευόμενη έκανε επικριτικά σχόλια για τη δουλειά των άλλων ομάδων. Φάνηκε λοιπόν πως θα ήταν προτιμότερο να είχε προβλεφτεί μια ακόμη ώρα για τη φάση της ανατροφοδότησης, ώστε να τεθούν με ακρίβεια και να γίνουν εναργείς στους μαθητές οι παράμετροι αξιολόγησης των εργασιών.
Τελειώνοντας επισημαίνουμε ότι θεωρούμε πως οι στόχοι του σεναρίου επιτεύχθηκαν σε ικανοποιητικό βαθμό, οι μαθητές έκαναν θετικά σχόλια για τον τρόπο διδασκαλίας του μαθήματος, όμως η όλη διαδικασία έγινε σε βάρος ενός διαλείμματος των μαθητών και τριών της διδάσκουσας και το εργαστήριο της πληροφορικής μας παραχωρήθηκε από τον καθηγητή της πληροφορικής χάρη στην καλή του διάθεση και στο πνεύμα συνεργασίας που δείχνει, γιατί οι ώρες μας συνέπιπταν και ο ίδιος είχε ανάγκη του εργαστηρίου.
Αναγνώστη Ελένη
Τίτλος : Επιφυλλίδα- Αναφορές στη μητρότητα
Δημιουργός : Αναγνώστη Ελένη
Διδακτικό αντικείμενο: Έκφραση –Έκθεση Γ΄ Γενικού Λυκείου
Η διδασκαλία αποτελεί μέρος της διδακτικής ενότητας: Το Δοκίμιο
Τάξη : Γ΄ Λυκείου
Χρονική διάρκεια: 2 ώρες
Προϋποθέσεις υλοποίησης: εξοικείωση της διδάσκουσας και των μαθητών με το διαδίκτυο, το πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου, το πρόγραμμα παρουσιάσεων, την εκτύπωση δεδομένων από τον υπολογιστή, τη χρήση βιντεοπροβολέα και την ομαδοσυνεργατική εργασία .
Περίληψη: Οι μαθητές μαθαίνουν τη σχέση του δοκιμίου με την επιφυλλίδα, προβληματίζονται σχετικά με το θέμα του θηλασμού, ασχολούνται με τις δραστηριότητες που περιέχονται στα φύλλα εργασίας. Όπου χρειάζεται χρησιμοποιούν το διαδίκτυο, το πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου και το πρόγραμμα παρουσιάσεων.
Γενικοί στόχοι:
Η πρόταση επιδιώκεται να καλύψει μέρος της διδακτικής ενότητας του Δοκιμίου και οι δεξιότητες που επιδιώκεται να καλλιεργηθούν στους μαθητές είναι :
-Να αναγνωρίζουν την επιφυλλίδα ως κειμενικό είδος και να την διακρίνουν από ένα δοκίμιο
-Να διευρύνουν το λεξιλόγιό τους .
-Να ευαισθητοποιηθούν σε καίρια θέματα-προβλήματα διαφυλικών σχέσεων.
-Να ανακαλέσουν μια δεξιότητα που είχε καλλιεργηθεί στην Α΄ τάξη: παραγωγή κειμένων-διαφημιστικό φυλλάδιο και να τη συνδέσουν με τις γνώσεις τους από την ενότητα που έχουν διδαχθεί στη Γ΄ τάξη: Πειθώ στη διαφήμιση.
-Να δημιουργηθεί ένα πιο ελκυστικό μαθησιακό περιβάλλον .
Ειδικότεροι στόχοι σε σχέση με τις ΤΠΕ και το νέο γραμματισμό :
-Να ασκηθούν οι μαθητές στη χρήση ηλεκτρονικών λεξικών.
–Να ασκηθούν στην αναζήτηση πηγών μέσα από το διαδίκτυο.
-Να αξιοποιήσουν το πρόγραμμα επεξεργασίας και παρουσίασης κειμένων .
Μορφές γραμματισμού που καλλιεργούνται :
Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του σεναρίου καλλιεργούνται οι μορφές κλασικού γραμματισμού, αφού γίνεται χρήση του σχολικού εγχειριδίου, του νέου γραμματισμού με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και του κριτικού γραμματισμού, καθώς δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να επεξεργαστούν τους πόρους που τους παρέχονται, αλλά και να ανιχνεύσουν οι ίδιοι πληροφορίες στο διαδίκτυο.
Λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης.
Η διδασκαλία της επιφυλλίδας ως κειμενικού είδους και του θέματος που αφορά στη μητρότητα αποτελούν μέρος της ύλης της Έκφρασης– Έκθεσης της Γ΄ Λυκείου, σελ. 201-206. Οι μαθητές έχουν ήδη διδαχθεί το Δοκίμιο και εδώ, σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα, καλούμαστε να δούμε τη σχέση του δοκιμίου με την επιφυλλίδα, επίσης να διαβάσουμε μια επιφυλλίδα, αυτήν του βιβλίου μας (σελ.201-205) και να προβληματιστούμε σε ένα κοινωνικό θέμα, όπως είναι αυτό της χρησιμότητας του μητρικού θηλασμού. Οι μαθητές από την προηγούμενη συνάντηση με τη διδάσκουσα θα ενημερωθούν αδρομερώς για το περιεχόμενο του επόμενου μαθήματος, θα τους ανατεθεί να διαβάσουν στο σπίτι το κείμενο των σελίδων 201-205 του βιβλίου της Έκφρασης–Έκθεσης, θα χωριστούν σε ομάδες των 5 μελών η κάθε μία, ανάλογα με τις δυνατότητες χρήσης του υπολογιστή και των απαιτούμενων για τις εργασίες προγραμμάτων, θα λάβουν τα φύλλα εργασίας, ώστε να είναι υποψιασμένοι για το αντικείμενο της εργασίας τους και τέλος θα ειδοποιηθούν ότι το επόμενο μάθημα θα γίνει στο εργαστήριο της πληροφορικής.
Στην επόμενη συνάντηση, όπως αυτή καθορίζεται από το ωρολόγιο πρόγραμμα, (δίωρη), επειδή αρχικός στόχος είναι όλοι οι μαθητές να γνωρίσουν την ύπαρξη της επιφυλλίδας ως κειμενικού είδους, όλοι οι μαθητές παίρνουν κοινό φύλλο εργασίας όπου τους ζητιέται να βρουν με τη χρήση ηλεκτρονικών και συμβατικών λεξικών τον ορισμό και την ετυμολογία της λέξης «επιφυλλίδα» και να τον καταγράψουν. Επίσης τους ζητιέται να βρουν επιφυλλίδες στις εφημερίδες «Το Βήμα» και «Καθημερινή», να καταγράψουν το θέμα τους, το όνομα του επιφυλλιδογράφου και εάν είναι δυνατόν την ιδιότητα του. Χρόνος που τους διατίθεται: είκοσι λεπτά
Στη συνέχεια ζητούμε από τους μαθητές να βρουν το κειμενικό είδος του κειμένου των σελίδων 201-205 του σχολικού εγχειριδίου. Επειδή δεν κατονομάζεται η εφημερίδα από όπου άντλησε το κείμενο η συγγραφική ομάδα του βιβλίου μας, αυτό δημιουργεί ένα πρόβλημα ως προς τον χαρακτηρισμό του κειμένου που θα λυθεί με τη βοήθεια της διδάσκουσας και που πιστεύουμε ότι βοηθάει να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές τη βασική διαφορά της επιφυλλίδας από το δοκίμιο, ότι δηλαδή η επιφυλλίδα είναι ένα κειμενικό είδος που απαντάται στις εφημερίδες. Εκτιμώμενος χρόνος για τη δραστηριότητα αυτή δέκα λεπτά. Μετά η κάθε ομάδα παίρνει το δικό της φύλλο εργασίας και ασχολείται με τις δραστηριότητες που περιλαμβάνονται σ’ αυτό. Συγκεκριμένα:
Η 1η ομάδα καλείται να αιτιολογήσει τη σχέση της επιφυλλίδας με το δοκίμιο. Επίσης της ανατίθεται να κάνει τη δεύτερη και τρίτη γλωσσική άσκηση του εγχειριδίου, σελ.206, και καλείται να πολλαπλασιάσει την εργασία της και να μοιράσει σε κάθε συμμαθητή από ένα αντίτυπο.
Στη 2η & 3η ομάδα δίνεται κοινή εργασία να συντάξουν από ένα διαφημιστικό φυλλάδιο που αφορά μια εκστρατεία για την προώθηση του θηλασμού.
Η 4η ομάδα γράφει επιστολή σχετική με το θέμα της ισότιμης γονεϊκής ευθύνης .
Η 5η ομάδα συλλέγει φωτογραφίες που παραπέμπουν σε θηλασμό, βάζει μια λεζάντα κάτω από κάθε φωτογραφία και δημιουργεί μια παρουσίασή τους με τη χρήση του προγράμματος παρουσιάσεων.
Εκτιμώμενος χρόνος για τις δραστηριότητες των ομάδων: σαράντα λεπτά .
Στη συνέχεια οι ομάδες σε ολομέλεια παρουσιάζουν τις δραστηριότητές τους χρησιμοποιώντας βιντεοπροβολέα, ώστε οι εργασίες να είναι ορατές από όλους. Οι μαθητές και ο διδάσκων ασκούν κριτική στις εργασίες που παρουσιάζονται με στόχο την ανατροφοδότηση των ομάδων. Εκτιμώμενος χρόνος: είκοσι λεπτά.
Οι εργασίες αξιολογούνται με βάση την πληρότητα, την πρωτοτυπία και την ανταπόκριση στα ζητούμενα.
Εναλλακτικές προσεγγίσεις :
-Στο πλαίσιο του μαθήματος της Έκφρασης – Έκθεσης να ειδωθούν συγκριτικά το δοκίμιο, το άρθρο και η επιφυλλίδα .
-Διαθεματικά στα μαθήματα Έκφραση – Έκθεση και Λογοτεχνία μπορεί να ειδωθεί η επιφυλλίδα ως κείμενο για εφημερίδα και ως λογοτεχνικό είδος.
- Στις δραστηριότητες της Αγωγής Υγείας το θέμα του θηλασμού να ειδωθεί στα πλαίσια ενός project που να αφορά στο θέμα της μητρότητας .
-Το θέμα των οικογενειακών ευθυνών να ειδωθεί διαθεματικά όπως αυτό δίνεται στο κείμενο του εγχειριδίου της Έκφρασης –Έκθεσης & στο μάθημα της Κοινωνιολογίας.
Φύλλα εργασίας
1ο φύλλο κοινό για όλες τις ομάδες
α) Επισκεφτείτε την Πύλη για την ελληνική Γλώσσα, www. greek-language.gr και από την καρτέλα Νέα Ελληνική / Εργαλεία / επισκεφτείτε το ηλεκτρονικό Λεξικό της κοινής νεοελληνικής, δείτε και καταγράψτε τον ορισμό και την ετυμολογία της λέξης «επιφυλλίδα». Εάν το θεωρείτε αναγκαίο για την πληρέστερη απάντησή σας χρησιμοποιήστε και παραδοσιακά λεξικά.
β) Επισκεφτείτε τις Εφημερίδες «Το Βήμα» www.tovima.gr και « Καθημερινή» www.Kathimerini.gr και στις καρτέλες ΓΝΩΜΕΣ της εφημερίδας «Το Βήμα» και ΑΠΟΨΕΙΣ της εφημερίδας «Καθημερινή» να βρείτε τις Επιφυλλίδες, να καταγράψτε τον τίτλο τους και το όνομα του επιφυλλιδογράφου. Εάν δεν αναφέρεται η ιδιότητα του επιφυλλιδογράφου και έχετε χρόνο βρείτε την ιδιότητά του σε μηχανή αναζήτησης.
Φύλλο εργασίας για την 1η ομάδα
α)Με βάση τη θεωρία του σχολικού εγχειριδίου για το δοκίμιο σελ.111 και την επιφυλλίδα σελ.201, σε ένα κείμενο στον κειμενογράφο να αιτιολογείστε, γιατί η επιφυλλίδα χαρακτηρίζετε ως «κείμενο δοκιμιακού χαρακτήρα».
β) Χρησιμοποιώντας το ηλεκτρονικό λεξικό της Πύλης για την ελληνική γλώσσα (Τριανταφυλλίδη), στην ιστοσελίδα www. greek-language.gr ακολουθώντας την πορεία: καρτέλα Νέα Ελληνική/ Εργαλεία/ Ηλεκτρονικά Λεξικά:Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής/ Αναζήτηση, να κάνετε τη δεύτερη άσκηση του εγχειριδίου, σελ. 206.
(στην αναζήτηση ακολουθήστε τον τύπο :*ακόλουθη)
Άσκηση: Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις με άλλες συνώνυμες λέξεις:
1. Ο οικονομικός αποκλεισμός και η συνακόλουθη αύξηση των τιμών έπληξε κυρίως τις ασθενέστερες οικονομικά τάξεις. ……………………………..
2. Οι πράξεις του είναι ανακόλουθες προς τις εξαγγελίες του . ..........................................
3. Σημειώθηκαν αντιδράσεις χωρίς σοβαρά επακόλουθα ……………………
γ) ) Χρησιμοποιώντας το ηλεκτρονικό λεξικό της Πύλης για την ελληνική γλώσσα (Τριανταφυλλίδη), στην ιστοσελίδα www. greek-language.gr ακολουθώντας την πορεία:
καρτέλα Νέα Ελληνική/ Εργαλεία/ Ηλεκτρονικά Λεξικά: Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής /Αναζήτηση να κάνετε την τρίτη άσκηση του εγχειριδίου, σελ. 206.
(στην αναζήτηση ακολουθήστε τον τύπο : δυσ%,)
Άσκηση : Να βρείτε πέντε σύνθετες λέξεις με πρώτο συνθετικό το δυσ- και να σχηματίσετε πέντε φράσεις .
1…………………………………………………………………………………………….
2…………………………………………………………………………………………….
3……………………………………………………………………………………………..
4……………………………………………………………………………………………..
5……………………………………………………………………………………………..
γ) Να πολλαπλασιάσετε την εργασία σας εκτυπώνοντάς την και να μοιράσετε σε κάθε συμμαθητή σας από ένα αντίτυπο.
Φύλλο εργασίας για τη 2η & 3η ομάδα
α) Συμμετέχετε σε καμπάνια υπέρ του θηλασμού. Παίρνοντας υπόψη όσα έχουμε διδαχθεί για την πειθώ στη διαφήμιση (σελ.50-51), το κείμενο του βιβλίου μας που αφορά στο μητρικό θηλασμό και την ιστοσελίδα της UNICEF http://www.unicef.gr/se/search.php (στην αναζήτηση βάλτε τη λέξη «θηλασμός» και διαβάστε το: «Εβδομάδα μητρικού θηλασμού 2004») να συντάξετε ένα διαφημιστικό φυλλάδιο που αφορά εκστρατεία για την προώθηση του θηλασμού (αυτό μπορεί να έχει τη μορφή Power-Point ή όποια μορφή κρίνετε εσείς κατάλληλη).
Φύλλο εργασίας για την 4η ομάδα
α) Μπείτε στην ιστοσελίδα www.Yeskid.gr και διαβάστε τα άρθρα «Γονείς για πρώτη φορά» και «Τα δυο πρώτα χρόνια του μωρού». Με βάση τα όσα διαβάσατε στα δυο άρθρα και τις εμπειρίες σας, γράψτε στον κειμενογράφο ανοιχτή επιστολή προς νέο πατέρα συμβουλεύοντας τον τι ευθύνες μπορεί να αναλάβει ώστε να βοηθάει τη σύζυγό του. Οι συμβολές σας να συνοδεύονται και από επιχειρηματολογία για την ανάγκη ανάληψης ευθυνών. Τα επιχειρήματά σας να είναι λογικά και συναισθηματικά. Η επιστολή σας θα δημοσιευτεί σε περιοδικό για γονείς.
Φύλλο εργασίας για την 5η ομάδα
α) Από τη μηχανή αναζήτησης Google.gr και το λήμμα «μητρικός θηλασμός» να συλλέξετε φωτογραφίες, τουλάχιστον 10, που παραπέμπουν σε θηλασμό και βάλτε μια λεζάντα κάτω από κάθε φωτογραφία (φροντίστε ώστε να υπάρχει κάποια ποικιλία στο ύφος κάθε φορά, άλλοτε μπορεί να είναι απλό ή χιουμοριστικό ή ποιητικό ή πομπώδες ή ειρωνικό ή προτρεπτικό ή αποτρεπτικό κ.λ.π.)
- Να δημιουργείστε μια παρουσίαση των φωτογραφιών σας με τη χρήση του προγράμματος παρουσιάσεων (power-point).
Ενδεικτικοί δικτυακοί τόποι:
-Ηλεκτρονικό λεξικό της Πύλης του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας
http:/www.greek-language.gr
-Σώματα κειμένων της Πύλης του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας
http:/www.greek-language.gr
www.tovima.gr
www.Kathimerini.gr
http://www.unicef.gr/se/search.php
www. Yeskid.gr
Βιβλιογραφία
-Ο.Ε.Δ.Β. Έκφραση-Έκθεση Γ΄ Γεν. Λυκείου.
-Οδηγίες για τη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων στο ενιαίο Λύκειο.
Σχ. έτ. 2004-05
-Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κ.Σ.Ε, Τεύχος 1 Γενικό μέρος
-Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κ.Σ.Ε., Τεύχος 2 Ειδικό μέρος
-Ελένη Ταρατόρη-Τσαλκατίδου: Η Μέθοδος Project στη Θεωρία και στην Πράξη,Αφοί Κυριακίδη α.ε.
Απολογισμός εφαρμογής σεναρίου
Το σενάριο, όπως ήταν προγραμματισμένο, εφαρμόσθηκε στις 15/4/2010. Ο αρχικός σχεδιασμός για ενημέρωση των μαθητών σχετικά με τη διαδικασία που έπρεπε να ακολουθηθεί δεν κατέστη πλήρως εφικτός, γιατί πολλοί μαθητές απουσίαζαν. Αυτό είχε ως συνέπεια η ενημέρωση των μαθητών να γίνει την ημέρα εφαρμογής του σεναρίου γεγονός που δεν επέτρεψε τη διεξοδική ανατροφοδότηση.
Κατά τη διάρκεια εφαρμογής των φύλλων εργασίας από τους μαθητές φάνηκε πως αυτοί, στη συντριπτική πλειοψηφία, είναι εξοικειωμένοι με τη χρήση Η/Υ, δούλεψαν αρμονικά στις ομάδες, μαθητές που κατά τη διάρκεια της παραδοσιακής διδασκαλίας ήσαν αδιάφοροι επέδειξαν μεγάλη προθυμία να εργασθούν, με αξιοσημείωτα αποτελέσματα. Κατά τη φάση της ανατροφοδότησης ο χρόνος δεν ήταν επαρκής ώστε να γίνουν σχόλια διεξοδικά. Οι μαθητές φάνηκε να μην είναι εξοικειωμένοι με τέτοιου είδους διαδικασίες έτσι κάθε ομάδα επαιρόταν για την εργασία της και αστειευόμενη έκανε επικριτικά σχόλια για τη δουλειά των άλλων ομάδων. Φάνηκε λοιπόν πως θα ήταν προτιμότερο να είχε προβλεφτεί μια ακόμη ώρα για τη φάση της ανατροφοδότησης, ώστε να τεθούν με ακρίβεια και να γίνουν εναργείς στους μαθητές οι παράμετροι αξιολόγησης των εργασιών.
Τελειώνοντας επισημαίνουμε ότι θεωρούμε πως οι στόχοι του σεναρίου επιτεύχθηκαν σε ικανοποιητικό βαθμό, οι μαθητές έκαναν θετικά σχόλια για τον τρόπο διδασκαλίας του μαθήματος, όμως η όλη διαδικασία έγινε σε βάρος ενός διαλείμματος των μαθητών και τριών της διδάσκουσας και το εργαστήριο της πληροφορικής μας παραχωρήθηκε από τον καθηγητή της πληροφορικής χάρη στην καλή του διάθεση και στο πνεύμα συνεργασίας που δείχνει, γιατί οι ώρες μας συνέπιπταν και ο ίδιος είχε ανάγκη του εργαστηρίου.
Αναγνώστη Ελένη
Μ Αναγνωστάκη «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.»
Αναγνώστη Ελένη
«Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας…»
Γ. Σεφέρης
διακείμενα στο «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» του Μανόλη Αναγνωστάκη
Μάθημα : Νεοελληνική Λογοτεχνία
Τάξη: Γ ΄Λυκείου
Ενότητα: «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» του Μανόλη Αναγνωστάκη.
Τόπος διεξαγωγής του μαθήματος : σχολικό εργαστήριο πληροφορικής.
Προβλεπόμενος χρόνος: 4-5 διδακτικές ώρες
Προαπαιτούμενες γνώσεις: ικανοποιητικός βαθμός εξοικείωσης εκπαιδευτικού και μαθητών με τη χρήση λογισμικών word , power point,internet.Επίσης εξοικείωση με τρόπους ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας και διερευνητικής μάθησης.
Περίληψη
Με τη βοήθεια των ΤΠΕ οι μαθητές θα μελετήσουν τα διακείμενα στο ποίημα «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» και θα δουν πώς ένα ιστορικό γεγονός ,αυτό της δικτατορίας 1967-1974 ,αποκτάει ποιητική διάσταση.
Κριτήρια επιλογής
Το ποίημα «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» του Μανόλη Αναγνωστάκη ,που περιέχεται στο σχολικό βιβλίο της Γ΄ Λυκείου, έχει ενδιαφέρουσες διακειμενικές αναφορές άρα συμβάλλει στο να δειχθεί ότι η ποιητική δημιουργία δεν γεννιέται εν κενώ ,αλλά είναι μια συνεχής και αδιάλειπτη επικοινωνία των ποιητών με τα έργα των ομοτέχνων τους .Με βάση τα προηγούμενα και ακολουθώντας τις σύγχρονες θεωρίες της λογοτεχνίας που επιφυλάσσουν στον αναγνώστη ενεργό ρόλο κατά τη διαδικασία της πρόσληψης του κειμένου θα δοθεί στους μαθητές το έναυσμα να δοκιμαστούν στην ποιητική δημιουργία με οδηγό έργα κορυφαίων νεοελλήνων ποιητών αξιοποιώντας παράλληλα τις δυνατότητες που παρέχει ο επεξεργαστής κειμένου . Επίσης ένα ιστορικό γεγονός, αυτό της δικτατορίας 1967-74 και μια περίοδος ,αυτή της
δεκαετίας 1960-70 θα προσεγγισθούν βιωματικά .
Στόχοι
Με τη διδακτική πρόταση επιδιώκεται οι μαθητές :
-να εξοικειωθούν με τους μηχανισμούς της λογοτεχνικής δημιουργίας
-να παρακολουθήσουν πώς μια ιστορική περίοδος μεταπλάθεται σε ποιητικό υλικό
-να διευρύνουν την αναγνωστική τους εμπειρία
-να παρακινηθούν να δημιουργήσουν και οι ίδιοι ποιητικό λόγο ακολουθώντας τη μέθοδο των διακειμένων
-να εμπεδώσουν ένα γεγονός της σύγχρονης ιστορίας ,αυτό της δικτατορίας των συνταγματαρχών
- να εξοικειωθούν με τη χρήση των ΤΠΕ για τη συλλογή ,επεξεργασία και παρουσίαση δεδομένων
- να αναπτύξουν πνεύμα συνεργασίας και ομαδικότητας
-να συνειδητοποιήσουν την ανάγκη προσωπικής δράσης για την ανάδειξη και την επίλυση κοινών προβλημάτων.
-να ασκηθούν στον προφορικό λόγο.
Προσδοκώμενη διαδικασία μάθησης- δράση των ομάδων
Οι μαθητές χωρίζονται σε τέσσερις πενταμελείς ομάδες και κάθε μέλος αναλαμβάνει ένα συγκεκριμένο ρόλο : συντονιστής, οργανωτής, ερευνητής ,παρουσιαστής, τεχνικός και συμβάλλει στην επίτευξη των κοινών στόχων. Η εργασία γίνεται στο εργαστήρι της πληροφορικής.
Στο πρώτο δίωρο ,σε πρώτη φάση αφού διασαφηνιστεί ο όρος «διακειμενικόητα-διακείμενα» η εργασία είναι κοινή για όλες τις ομάδες. Ζητιέται από τους μαθητές να μπουν στην ιστοσελίδα του Σπουδαστηρίου του Νέου Ελληνισμού ,να βρουν από το ανθολόγιο της ποίησης το ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» και να ακούσουν τον ποιητή να διαβάζει το ποίημά του . Τους ζητιέται να καταγράψουν τα συναισθήματά τους καθώς ακούν τον ποιητή να διαβάζει το έργο του, επιτυγχάνεται έτσι μια πρώτη επικοινωνία των μαθητών με την ύλη τους. Επίσης τους ζητιέται να δουν και να διαβάσουν το ποίημα έτσι όπως αυτό καταγράφεται στο σχολικό βιβλίο και στο ΣΝΛ και να παρατηρήσουν τυχόν διαφορές .Έτσι αποκτούν καλύτερη επαφή με το υλικό τους ,ασκούν την παρατηρητικότητά τους και παίρνουν γεύση θεμάτων έκδοσης ενός κειμένου. Σχολιάζουμε τις παρατηρήσεις τους. Τους ζητάμε να αντιγράψουν το ποίημα από την εκδοχή του ΣΝΛ στον κειμενογράφο και να αριθμήσουν τους στίχους. (χρόνος εργασίας 20-30λεπτά) .Τον υπόλοιπο χρόνο κάθε ομάδα ασχολείται με τα φύλλα εργασίας της.
Η 1η ομάδα παρατηρεί τους τίτλους των ποιημάτων του Καβάφη και βρίσκει τίτλους που μοιάζουν με αυτόν του ποιήματος του Αναγνωστάκη. Καταγράφει τις ομοιότητες και τις διαφορές . Διαβάζει τρία από αυτά , επιλέγει ένα που της αρέσει και στον τίτλο του ποιήματος του Αναγνωστάκη δημιουργεί υπερσύνδεσμο που παραπέμπει σ’ αυτό . Στη συνέχεια διαβάζει το ποίημα του Καβάφη «Ο ήλιος του απογεύματος» και εντοπίζει ποιο σημείο του ποιήματος του Καβάφη αξιοποίησε ο Αναγνωστάκης. Χρωματίζει τους διακειμενικούς στίχους και ανιχνεύει αν τα δυο ποιήματα κινούνται στο ίδιο πνεύμα στους στίχους αυτούς. Καταγράφει τις παρατηρήσεις της ώστε να τις εκθέσει στην ολομέλεια . Τέλος παίρνοντας στίχους από τα δυο ποιήματα (του Αναγνωστάκη και του Καβάφη) προσθέτοντας και δικούς της δημιουργεί ποίημα το οποίο στον τίτλο περιλαμβάνει τουλάχιστον τη λέξη «Μέρες…» και μια χρονολογία.
Η 2η ομάδα δουλεύοντας με την ιστοσελίδα της Πύλης για την ελληνική γλώσσα και τον ΣΠΛ Σεφέρη, παρατηρεί τους τίτλους των ποιημάτων του Σεφέρη και βρίσκει τίτλους που μοιάζουν με αυτόν του ποιήματος του Αναγνωστάκη. Καταγράφει τις ομοιότητες και τις διαφορές, διαβάζει δυο από αυτά, επιλέγει ένα και στον τίτλο του ποιήματος του Αναγνωστάκη δημιουργεί υπερσύνδεσμο που να παραπέμπει σε αυτό.
Στη συνέχεια διαβάζει το ποίημα του Σεφέρη «Με τον τρόπο του Γ.Σ.».
Χρωματίζει το διακειμενικό στίχο και αφού παρατηρήσει τη χρονολογία που καταγράφεται στο τέλος του ποιήματος , προσπαθεί να εντάξει το ποίημα στον ιστορικό περίγυρο, κρατάει σημειώσεις ώστε να αναφέρει τις ιδέες της στην ολομέλεια. Τέλος χρησιμοποιώντας στίχους από τα δυο ποιήματα (του Αναγνωστάκη και του Σεφέρη ) προσθέτοντας και δικούς της γράφει ποίημα με τίτλο «Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει».
Η 3η ομάδα μελετά τη βιογραφία του Μ. Αναγνωστάκη και δημιουργεί μια διαφάνεια σε Power –point όπου βάζει μια φωτογραφία του με μια λεζάντα και καταγράφει στοιχεία που συνδέονται με τη δημόσια παρουσία και δράση του,(πολιτική και πνευματική). Επίσης μελετά την εργογραφία του ποιητή και αφoύ επιλέξει την πιο ολοκληρωμένη έκδοση των ποιημάτων του ,δημιουργεί Power –point όπου και την καταγράφει .
Επίσης μελετά από το κείμενο του Ν. Βαγενά «Ο Ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης» το εξής απόσπασμα «Το περιεχόμενο της ποίησης του Αναγνωστάκη ορίζεται από δύο βασικά συναισθήματα, από τα οποία το πρώτο είναι άσχετο με το περιεχόμενο της πολιτικής ποίησης, ενώ το δεύτερο δεν συνδέεται με αυτήν με πρώτου βαθμού σχέση: από το συναίσθημα της χαμένης αθωότητας, που είναι αποτέλεσμα της μετάβασης, ή - καλύτερα - της πτώσης, από έναν εδεμικό παιδικό χρόνο σ' έναν χρόνο διάτρητο και βασανιστικό. και από την επιθυμία της ανεύρεσης του αληθινού προσώπου του ανθρώπου, το οποίο έχει επικαλυφθεί από τις ανάγκες της προσαρμογής στην εκπεπτωκυία πραγματικότητα. και εντοπίζει τους στίχους του ποιήματός «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» που κατά τη γνώμη της ανταποκρίνονται στην άποψη αυτή . Τους συγκεκριμένους στίχους τους χρωματίζει και κρατά σημειώσεις ώστε στην ολομέλεια να αιτιολογήσει την επιλογή της.
Στη συνέχεια της ζητιέται να βρει τι σημαίνει η φράση «Λιμοί, σεισμοί, καταποντισμοί»,και να βρει για ποιο στίχο του ποιήματος «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» αποτελεί διακείμενο. Τέλος της ζητιέται να αντικαταστήσει το στίχο αυτό με έναν όπου θα υπερισχύει η αναφορική λειτουργία της γλώσσας και να συζητήσει το αισθητικό αποτέλεσμα των δυο εκδοχών. Να κρατήσει σημειώσεις ώστε στην ολομέλεια να καταθέσει προφορικά τα σχόλιά της.
Η 4η ομάδα με πόρο την ιστοσελίδα του Ελληνικού Κόσμου σε μια διαφάνεια καταγράφει τα χρονικά όρια και το βασικό πρωταγωνιστή της δικτατορίας των συνταγματαρχών .Το όνομά του συνοδεύεται και από μια φωτογραφία του. Επίσης σε μια διαφάνεια παρουσιάζει στρατιώτες σε τανκ(ς) και χρησιμοποιεί ως λεζάντα λέξεις ή στίχους από το ποίημα «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» που θεωρεί πως έχουν σχέση με το θέμα της φωτογραφίας. Επιπλέον χρωματίζει στίχους του ποιήματος «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» που θεωρεί ότι σχετίζονται με όσα καταγράφονται στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Κόσμου στην ενότητα «Η Ελλάδα του ۥ60» ,κρατάει σημειώσεις ώστε στην ολομέλεια να δικαιολογήσει τις επιλογές της . Τέλος αφού λάβει υπόψη το σύνθημα της χούντας του ۥ67 «Ελλάς -Ελλήνων-Χριστιανών» και μελετήσει το ποίημα του Γ. Σεφέρη «Από βλακεία» , στο στίχο του ποιήματος «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» που θεωρεί ότι σχετίζεται με τα προαναφερόμενα δημιουργεί υπερσύνδεσμο όπου θα φαίνεται το σύνθημα της χούντας ή
το ποίημα του Σεφέρη. Επίσης γράφει και η ομάδα κείμενο (οποιουδήποτε τύπου: ποίημα, πεζό, σύνθημα κ.λ.π. ) «παίζοντας» με το σύνθημα
«Ελλάς -Ελλήνων-Χριστιανών».
Εάν οι ομάδες δεν τελειώσουν τις εργασίες τους με το τέλος του δίωρου, τους δίνεται ένα τέταρτο από το επόμενο δίωρο .Το επόμενο δίωρο γίνεται η παρουσίαση των εργασιών, οι μαθητές και η διδάσκουσα ασκούν κριτική στις εργασίες που παρουσιάζονται με στόχο την ανατροφοδότηση. Στο τέλος τα ποιήματα των ομάδων αναρτώνται στο ιστολόγιο του μαθήματος και στην ιστοσελίδα δραστηριοτήτων του τμήματος.
Εναλλακτικές προσεγγίσεις
Το ποίημα του Αναγνωστάκη «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» μπορεί να ενταχθεί σε ένα project με θέμα : «Δικτατορία 1967-74 και λογοτεχνική παραγωγή» ,ακόμη να διαβαστεί παράλληλα με το διήγημα του Μ Χάκκα «Το ψαράκι της γυάλας» που επίσης βρίσκεται στα κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Λυκείου.
Φύλλα εργασίας
Ομάδα Καβαφιστών . Μπείτε στην ιστοελίδα του Σπουδαστηρίου του Νέου ελληνισμού http://www.snhell.gr/anthology/writer.asp?id=60 Παρατηρείστε τους τίτλους των ποιημάτων του Καβάφη και βρείτε τίτλους που μοιάζουν με αυτόν του ποιήματος του Αναγνωστάκη. Καταγράψτε τις ομοιότητες και τις διαφορές . Διαβάστε τρία από αυτά , επιλέξτε ένα που σας αρέσει και στον τίτλο του ποιήματος του Αναγνωστάκης δημιουργείστε υπερσύνδεσμο που παραπέμπει σ’ αυτό . Στη συνέχεια διαβάστε το ποίημα του Καβάφη «Ο ήλιος του απογεύματος» και εντοπίστε ποιο σημείο του ποιήματος του Καβάφη αξιοποίησε ο Αναγνωστάκης στο «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1967» Χρωματίστε τους διακειμενικούς στίχους και ανιχνεύστε αν τα δυο ποιήματα κινούνται στο ίδιο πνεύμα στους στίχους αυτούς .Καταγράψτε τις παρατηρήσεις σας ώστε να τις εκθέσετε στην ολομέλεια . Τέλος παίρνοντας στίχους από τα δυο ποιήματα (του Αναγνωστάκη και του Καβάφη) προσθέτοντας και δικούς σας δημιουργείστε ποίημα το οποίο στον τίτλο περιλαμβάνει τουλάχιστον τη λέξη «Μέρες…» και μια χρονολογία.. (Το ποίημα σας να γραφεί στον κειμενογράφο για να υπάρχει δυνατότητα παρεμβάσεων και περαιτέρω επεξεργασίας στην ολομέλεια).
Ομάδα Σεφεριστών. Επισκεφτείτε την ιστοσελίδα της Πύλης για την ελληνική γλώσσα και τον ΣΠΛ Σεφέρη
http://www.greek-language.gr/greekLang/literature/tools/concordance/seferis/index.html
και δείτε το ποιητικό έργο του Σεφέρη . Παρατηρείστε τους τίτλους των ποιημάτων του και βρείτε τίτλους που μοιάζουν με αυτόν του ποιήματος του Αναγνωστάκη. Καταγράψτε τις ομοιότητες και τις διαφορές. Διαβάστε δυο από αυτά, επιλέξτε ένα και στον τίτλο του ποιήματος του Αναγνωστάκη δημιουργείστε υπερσύνδεσμο που να παραπέμπει σε αυτό. Στη συνέχεια διαβάστε το ποίημα του Σεφέρη «Με τον τρόπο του Γ.Σ.» .Χρωματίστε το διακειμενικό στίχο και αφού παρατηρήσετε τη χρονολογία που καταγράφεται στο τέλος του ποιήματος του Σεφέρη, προσπαθήστε να εντάξετε το ποίημα στον ιστορικό περίγυρο του ,παρατηρείτε κάποια ομοιότητα σε σχέση με τον ιστορικό περίγυρο του ποιήματος του Αναγνωστάκη ; κρατήστε σημειώσεις ώστε να εκθέσετε τις ιδέες σας στην ολομέλεια. Τέλος χρησιμοποιώντας στίχους από τα δυο ποιήματα (του Αναγνωστάκη και του Σεφέρη) προσθέτοντας και δικούς σας γράψτε ποίημα με τίτλο «Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει». (Το ποίημα σας να γραφεί στον κειμενογράφο για να υπάρχει δυνατότητα παρεμβάσεων και περαιτέρω επεξεργασίας στην ολομέλεια).
Ομάδα Αναγνωστακιστών.
Από το http://www.sansimera.gr/biographies/174 μελετήστε τη βιογραφία του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη και δημιουργείστε μια διαφάνεια σε Power –point όπου βάζετε μια φωτογραφία του με μια λεζάντα και καταγράφετε στοιχεία που συνδέονται με τη δημόσια παρουσία και δράση
του,(πολιτική και πνευματική). Από την ιστοσελίδα http://www.e-yliko.gr και από το «Νέοι δρόμοι για την Ιθάκη» μελετήστε την εργογραφία του ποιητή και αφού επιλέξετε την πιο ολοκληρωμένη έκδοση των ποιημάτων
του ,δημιουργείστε διαφάνεια σε Power –point όπου και την καταγράφετε .
Επίσης μελετείστε από το κείμενο του Ν.Βαγενά «Ο Ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης» το εξής απόσπασμα «Το περιεχόμενο της ποίησης του Αναγνωστάκη ορίζεται από δύο βασικά συναισθήματα, από τα οποία το πρώτο είναι άσχετο με το περιεχόμενο της πολιτικής ποίησης, ενώ το δεύτερο δεν συνδέεται με αυτήν με πρώτου βαθμού σχέση: από το συναίσθημα της χαμένης αθωότητας, που είναι αποτέλεσμα της μετάβασης, ή - καλύτερα - της πτώσης, από έναν εδεμικό παιδικό χρόνο σ' έναν χρόνο διάτρητο και βασανιστικό. και από την επιθυμία της ανεύρεσης του αληθινού προσώπου του ανθρώπου, το οποίο έχει επικαλυφθεί από τις ανάγκες της προσαρμογής στην εκπεπτωκυία πραγματικότητα.» και εντοπίστε τους στίχους του ποιήματός «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» που κατά τη γνώμη σας ανταποκρίνονται στην άποψη αυτή . Τους συγκεκριμένους στίχους χρωματίστε τους και κρατήστε σημειώσεις ώστε στην ολομέλεια να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. Στη συνέχεια επισκεφτείτε
την ιστοσελίδα http://www.gonia.gr/gonia.php?article=3344 και διαβάστε τι σημαίνει η φράση «Λιμοί, σεισμοί, καταποντισμοί»,και βρείτε για ποιο στίχο του ποιήματος «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» αποτελεί διακείμενο .Χρωματιστέ το στίχο αυτό. Τέλος αντικαταστήστε το στίχο αυτό με έναν που θα υπερισχύει η αναφορική λειτουργία της γλώσσας και συζητήστε το αισθητικό αποτέλεσμα των δυο εκδοχών. Κρατήστε σημειώσεις ώστε στην ολομέλεια να καταθέσετε προφορικά τα σχόλιά σας.
Ομάδα ιστοριοδιφών.
Αφού μελετήσετε την ιστοσελίδα http://www.fhw.gr/chronos/15/gr/1960_1970/index.html σε μια διαφάνεια του Power- Point καταγράψτε τα χρονικά όρια και το όνομα του βασικού πρωταγωνιστή της δικτατορίας των συνταγματαρχών .Το όνομά του συνοδέψτε το και από μια φωτογραφία του. Επίσης σε μια διαφάνεια παρουσιάστε στρατιώτες σε τανκ(ς) και χρησιμοποιείστε ως λεζάντα λέξεις ή στίχους από το ποίημα «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» που θεωρείτε πως έχουν σχέση με το θέμα της φωτογραφίας. Επίσης χρωματίστε στίχους του ποιήματος «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.» που θεωρείτε ότι σχετίζονται με όσα καταγράφονται στην ίδια ιστοσελίδα στην ενότητα « Η Ελλάδα του ۥ60».
Τέλος αφού λάβετε υπόψη το σύνθημα της χούντας του ۥ67 «Ελλάς -Ελλήνων-Χριστιανών» και το ποίημα του Γ. Σεφέρη «Από βλακεία» (θα το βρείτε στο http://www.greek-language.gr/greekLang/literature/tools/concordance/seferis/index.html
(πληκτρολογώντας στην Αναζήτηση τη λέξη «χριστιανών»)
βρείτε το στίχο του ποιήματος «Θεσσαλονίκη Μέρες του 1969 μ.Χ.»
που θεωρείτε ότι σχετίζεται με τα προαναφερόμενα ,χρωματίστε τον και δημιουργήστε υπερσύνδεσμο όπου θα φαίνεται το σύνθημα της χούντας ή το ποίημα του Σεφέρη. Επίσης γράψτε κείμενο (οποιουδήποτε τύπου: ποίημα, πεζό, σύνθημα κ.λ.π. ) «παίζοντας» με το σύνθημα «Ελλάς -Ελλήνων-Χριστιανών».
Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία
-Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Λυκείου ,ΟΕΔΒ.
-Σοφία Νικολαΐδου ,Λογοτεχνία και νέες Τεχνολογίες ,Κέδρος,2009
-Χρ. Αργυροπούλου, Η ανθολογημένη ποίηση στο γυμνάσιο και το λύκειο, Ταξιδευτής, Αθήνα 2006
Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού
-http://www.snhell.gr/anthology/writer.asp?id=60
Πύλη του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας
-http://www.greek- language.gr/greekLang/literature/tools/concordance/seferis/index.html
-http://www.sansimera.gr/biographies/174
-http://www.gonia.gr/gonia.php?article=3344
Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού
-http://www.fhw.gr/chronos/15/gr/1960_1970/index.html
Πύλη του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας
-http://www.greek-language.gr/greekLang/literature/tools/concordance/seferis/index.html
Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου 2010
Σενάριο για το Γ. Ιωάννου « † 13-12-43 »
Τίτλος « Τουρίστας ή περιηγητής της ιστορικής μνήμης;»
Δημιουργός:Αναγνώστη Ελένη
Το σενάριο αποτελεί πρόταση για διδασκαλία
Πεδίο :Νεοελληνική λογοτεχνία- Ιστορία (διαθεματική προσέγγιση)
Τάξη : Γ΄ Γενικού Λυκείου
Χρονική διάρκεια : 4-5 ώρες
Προϋποθέσεις υλοποίησης για το δάσκαλο και το μαθητή : εξοικείωση με
την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και την διερευνητική μάθηση ,το
διαδίκτυο, τα προγράμματα επεξεργασίας κειμένου και Power Point , την
ηλεκτρονική αλληλογραφία.
Περίληψη
Με τη χρήση των ΤΠΕ θα προσεγγίσουμε ένα πεζογράφημα ενός σημαντικού
μεταπολεμικού συγγραφέα ,του Γιώργου Ιωάννου , θα σταθούμε σε κάποια
από τα χαρακτηριστικά της γραφής του ,θα δούμε τα ιστορικά γεγονότα
που άμεσα ή έμμεσα αποτυπώνονται στο κείμενο και θα προσπαθήσουμε να
σταθούμε ως προσκυνητές της ιστορικής μνήμης.
Κριτήριο επιλογής
Συχνά απογοητευόμαστε από την άγνοια της πλειοψηφίας των μαθητών μας
ακόμη και σημαντικότατων ιστορικών γεγονότων ,παρόλο που τα έχουν
διδαχθεί επανειλημμένως. Φαίνεται πως οι μαθητές μας αντιμετωπίζουν
την Ιστορία ως τουρίστες ,πιστεύουμε ωστόσο πως ένα λογοτεχνικό
κείμενο όπως το « † 13-12-43» του Ιωάννου μπορεί να τους
παρακινήσει να ασκήσουν αυτοκριτική και να μεταβάλουν τη στάση τους,
εάν και εφόσον θα καταδικάσουν τη συμπεριφορά των τουριστών του
κειμένου.
Στόχοι-σκεπτικό
-Το συγκεκριμένο κείμενο επιλέχτηκε ως παράδειγμα ενισχυτικό της
παρατήρησης του βιβλίου Κ.Ν.Λ. «οι μεταπολεμικοί πεζογράφοι έχουν
βιωματικό υπόστρωμα την κρίσιμη δεκαετία του ’40 και τα μεταπολεμικά
χρόνια που σημάδεψαν τη ζωή τους»(σελ. 147)
Με τη διδακτική πρόταση επιδιώκεται :
-να προσεγγίσουν οι μαθητές ένα έργο ενός σημαντικού νεοέλληνα
συγγραφέα.
-να γνωρίσουν κάποια από τα χαρακτηριστικά της γραφής του Γ. Ιωάννου.
-να δουν τα ιστορικά γεγονότα ως πηγή έμπνευσης της λογοτεχνίας και
ευρύτερα της
καλλιτεχνικής δημιουργίας.
-να κάνουν αυτοκριτική για τη στάση και τη συμπεριφορά τους κατά τη
διάρκεια επισκέψεών τους σε χώρους ιστορικής μνήμης.
-να ασκηθούν στη χρήση ηλεκτρονικών λεξικών.
-να πλουτίσουν το λεξιλόγιό τους.
-να ενισχυθούν οι υποδομές του κριτικού- συγκριτικού γραμματισμού των
μαθητών.
-να ασκηθούν στην παραγωγή κριτικού και δημιουργικού λόγου.
-να αναπτύξουν πνεύμα συνεργασίας .
-να εξοικειωθούν με τη χρήση των ΤΠΕ και το νέο γραμματισμό .
1η ώρα
Χώρος: αίθουσα διδασκαλίας .
Βλέπουμε σε video απόσπασμα από την ταινία «Το μπλόκο» για να
προκαλέσουμε συναισθηματική κινητοποίηση των μαθητών, ζητάμε από τους
μαθητές να μας πουν πώς μπορεί να νιώθουν οι μελλοθάνατοι και οι
συγγενείς τους που παρακολουθούν την εκτέλεσή τους . Στη συνέχεια ο
δάσκαλος διαβάζει το κείμενο « † 13-12-43 » και ζητιέται από τους
μαθητές να εξηγήσουν το ρόλο του σταυρού πριν από τη χρονολογία ,
επίσης σχολιάζουμε τη χρονολογία προσδοκώντας οι μαθητές να εντάξουν
τη χρονολογία στην περίοδο της Κατοχής. Με αφορμή το εισαγωγικό
σημείωμα του βιβλίου βλέπουμε ότι υπάρχουν στη χώρα μας τόποι ομαδικής
εκτέλεσης των κατοίκων τους κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Ενημερώνουμε
τους μαθητές ότι την επόμενη φορά το μάθημα θα συνεχιστεί στο
εργαστήριο Η/Υ και ότι θα εργασθούν κατά ομάδες .Ζητάμε ανάλογα με τα
ενδιαφέροντά τους να χωριστούν σε : ομάδα γεωγραφίας, ιστορίας,
λογοτεχνίας , καλλιτεχνική (τους ρόλους μέσα στην ομάδα : συντονιστή,
ερευνητή, παρουσιαστή ,τεχνικού τους καθορίζουν μόνοι τους) και
μοιράζουμε τα φύλλα εργασίας προκειμένου να γίνει μια πρώτη επαφή με
τις δραστηριότητες της ομάδας.
2η&3η ώρα στο εργαστήρι Η/Υ ,συλλογή πληροφοριών και υλικού ,παραγωγή
κριτικού και δημιουργικού λόγου.
Οι μαθητές αναζητούν στο διαδίκτυο και στη βιβλιοθήκη του σχολείου
πληροφορίες προκειμένου να πραγματοποιήσουν τις δραστηριότητες των
φύλλων εργασίας. Παράγουν κριτικά και δημιουργικά πολυτροπικά
κείμενα . Ο διδάσκων λειτουργεί ως βοηθός σε όλες τις ομάδες ,επιλύει
απορίες και προβλήματα ,παρατηρεί διακριτικά την εργασία των
ομάδων ,εφιστά την προσοχή των μαθητών απέναντι στην αξιοπιστία των
πηγών του διαδικτύου και τονίζει τη διαμόρφωση κριτικής στάσης
απέναντι στην προσφερόμενη διαδικτυακή πληροφορία .Σε κάθε περίπτωση
εμψυχώνει και ενθαρρύνει τη συνεργατική προσπάθεια. Το υλικό
αποθηκεύεται ή εκτυπώνεται .
4η -5η ώρα
Χώρος : αίθουσα διδασκαλίας
Οι ομάδες παρουσιάζουν σε ολομέλεια τις δραστηριότητές τους ,όπου
είναι λειτουργικό χρησιμοποιείται ο βιντεοπροβολέας . Οι μαθητές και ο
διδάσκων ασκούν κριτική στις εργασίες που παρουσιάζονται ,με στόχο την
ανατροφοδότηση των ομάδων .Η αξιολόγησή των εργασιών από τον
διδάσκοντα γίνεται με βάση την πληρότητα και την πρωτοτυπία τους .
Εναλλακτικές προσεγγίσεις:
Σε συνεργασία με τους δάσκαλους της Ιστορίας και των Καλλιτεχνικών η
διδακτική πρόταση θα μπορούσε να πάρει τη μορφή διαθεματικού project
(διάρκειας 3-4 μηνών ) και να αναπτυχθεί με βάση τους παρακάτω
θεματικούς άξονες :
- Η περίοδος της Κατοχής και της Αντίστασης στην ελληνική και ξένη
λογοτεχνία.
- Η περίοδος της Κατοχής και της Αντίστασης στον ελληνικό και τον ξένο
κινηματογράφο.
- Η περίοδος της Κατοχής και της Αντίστασης στις εικαστικές τέχνες.
Φύλλα εργασίας
Ομάδα γεωγραφίας (3 μαθητές)
- Να αναζητήσετε στο διαδίκτυο http://www.greekholocausts.gr/gr/index.php
τόπους ομαδικής εκτέλεσης ελλήνων από τους γερμανούς κατά τη διάρκεια
της Κατοχής εκτός από αυτούς που αναφέρονται στο βιβλίο:( Καλάβρυτα,
Δίστομο, Χορτιάτης.) Να βρείτε τουλάχιστον άλλους 10 εκ των οποίων
έναν στο νομό μας ( Σερρών) και έναν στο νομό Δράμας. ,να τους καταγράψετε σε διαφάνεια παρουσίασης .Στη συνέχεια σε χάρτη να εντοπίσετε αυτούς τους τόπους και να έχετε την ετοιμότητα να τους εντοπίζετε σύντομα εάν και όταν σας ζητηθεί.
_ Να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού. Να εξετάσετε εάν υπάρχει αναφορά σε τόπους μαρτυρίου των ελλήνων κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. . Εάν διαπιστώσετε ότι δεν υπάρχει , με μία επιστολή ,όπου θα τους εξηγείτε τη σημασία της μνημόνευσης αυτών των τόπων ,να τους ζητήσετε να τους προσθέσουν στον πολιτιστικό χάρτη της Ελλάδας.
.
Ομάδα ιστορίας (5 μαθητές)
-Να βρείτε το ιστορικό του ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων σε μηχανή
αναζήτησης .Να το αναζητήσετε σε τρεις τουλάχιστον ιστοσελίδες και στη
συνέχεια ,αφού θα έχετε συγκρίνει τις παρατιθέμενες πληροφορίες , να συνθέσετε ένα δικό σας κείμενο στο Power point. ( περίπου 200-300 λέξεις).
-Αφού βρείτε πληροφορίες για την αμερικάνικη βοήθεια στην Ελλάδα μετά
το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (UNRRA και σχέδιο Μάρσαλ) στο
www.eliamep.gr/old-site/eliame-old/eliamep/www...gr/.../op0201.PDF να
γράψετε στον κειμενογράφο ένα σύντομο κείμενο για το θέμα αυτό που
στόχο θα έχει να ενημερώσει τους υπόλοιπους συμμαθητές σας, οι οποίοι
αγνοούν το γεγονός.
-Nα βρείτε στο διαδίκτυο πληροφορίες για τo διχασμό των ελλήνων όσον
αφορά την αξιολόγηση της εθνικής αντίστασης . Ενδεικτικές
ιστοσελίδες: http://users.hol.gr/~kokkonis/courses/oc-res/resistance.htm,
www.xirotiri.gr/index.php?
-« Καλά τους έκαναν · αφού οι άλλοι σκότωναν στρατιώτες του
κατακτητή.» Με βάση τις πληροφορίες που αντλήσατε σχετικά με τη στάση
των ελλήνων απέναντι στην εθνική αντίσταση να διακρίνετε την
ιδεολογία του ανθρώπου που είπε τα λόγια αυτά.
-« Κανένας δεν αντιμίλησε. Ήταν και κάποιος με στολή μαζί τους.» Τι
νομίζετε ότι υπαινίσσεται εδώ ο συγγραφέας; (η απάντηση σας να αναπτυχθεί προφορικά)
-Υποθέστε πως ο συγγραφέας επιλέγει να βάλει κάποιον να
αντιμιλάει .Γράψτε κείμενο στον επεξεργαστή κειμένου τι κατά τη γνώμη σας θα μπορούσε να λέει αυτός που αντιμιλάει;
Ομάδα λογοτεχνίας ( 12 μαθητές)
1η υποομάδα (4 μαθητές)
-Να αναζητήσετε στο διαδίκτυο εργογραφικό και εικονογραφικό υλικό που
αφορά στον Γιώργο Ιωάννου και να δημιουργήσετε στο Power - point 5
διαφάνειες ,2 με έργα του και 3 με πορτρέτα του. Στα πορτρέτα του να βάλετε λεζάντες δική σας έμπνευσης. Αφού παρατηρήσετε τις φωτογραφίες του Ιωάννου
,να γράψετε στον κειμενογράφο ένα κείμενο 10 περίπου σειρών κάνοντας
το «πορτρέτο» του. Ενδεικτικές και οι ιστοσελίδες: www.kathimerini.gr/.../2005_1283740,
el.wikipedia.org/wiki/Γιώργος_Ιωάννου
- Μεταφέρετε το κείμενό μας στο Power point.
Ένα χαρακτηριστικό των πεζογραφημάτων του Ιωάννου είναι ότι έχουν βιωματικό χαρακτήρα. Αφού λάβετε υπόψη σας και τα όσα διαβάσατε στη βικιπαίδεια για την άποψη του Ιωάννου για το τι σημαίνει βιωματικότητα, να εντοπίζετε στο κείμενό μας τα βιωματικά στοιχεία. και να τα υπογραμμίσετε. Να είστε σε θέση να δικαιολογήσετε τις επιλογές σας.
-Ένα χαρακτηριστικό των πεζογραφημάτων του Ιωάννου είναι η
υπαινικτικότητα .Να βρείτε δυο τουλάχιστον σημεία όπου υπάρχει υπαινικτικότητα στο κείμενό μας, να τα υπογραμμίσετε και στη συνέχεια να εξηγήσετε σε γραπτό κείμενο τι νομίζετε ότι υπαινίσσεται ο αφηγητής; (Να δικαιολογήσετε την απάντησή
σας).
2η υποομάδα (5 μαθητές)
-Κοιτάξτε σε λεξικά έντυπα και ηλεκτρονικά ,π.χ .λεξικό Μπαμπινιώτη,
Φυτράκη –Τεγόπουλου, Πύλης για την ελληνική γλώσσα
http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html ,τα λήμματα
«τουρίστας» και «περιηγητής» και εξηγήστε σε ένα κείμενο στον
κειμενογράφο , γιατί ο συγγραφέας επέλεξε τη λέξη «τουρίστες» για τους
επισκέπτες του χώρου του μνημείου του ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων και
όχι τη λέξη «περιηγητές». Ποιες άλλες λέξεις ή φράσεις φανερώνουν ότι
ο συγγραφέας δεν εγκρίνει τη στάση των επισκεπτών, να τις καταγράψετε
στον κειμενογράφο; Μήπως είναι αυστηρός μαζί τους, εσείς εάν ήσασταν
μαζί τους πώς θα συμπεριφερόσασταν;( ο καθένας να αναφερθεί στον εαυτό
του παίρνοντας υπόψη του τη συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια
επισκέψεων σε αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία κ.λ.π. ,κρατώντας
σημειώσεις για προσχεδιασμένο προφορικό λόγο) .
-Κοιτάξτε σε λεξικά έντυπα και ηλεκτρονικά ,π.χ .λεξικό Μπαμπινιώτη,
Φυτράκη –Τεγόπουλου, Πύλης για την ελληνική γλώσσα
http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html το λήμμα
«ανακομιδή»
-να βρείτε συνώνυμα της λέξης.
-να βρείτε στο διαδίκτυο πληροφορίες για το έθιμο αυτό.(Ενδεικτική
ιστοσελίδα) http://orthodox-answers.blogspot.com/2007/08/blog-post_22.html
3η υποομάδα (μαθητές 2)
- Χρησιμοποιώντας τη μηχανή αναζήτησης ,βρείτε και διαβάστε
μοιρολόγια.
Αφού παρατηρήσετε τη δομή και το περιεχόμενό των μοιρολογιών ,
χρησιμοποιώντας τον κειμενογράφο να συμπληρώσετε το μοιρολόγι που
παρατίθεται στο κείμενό μας .Υποθέστε πως μιλάει το δεκαεξάχρονο παιδί
που σκοτώθηκε από τους γερμανούς κατά τη διάρκεια του ολοκαυτώματος.
Ομάδα καλλιτεχνικών (3 μαθητές)
-Να βρείτε από το διαδίκτυο ποιήματα ή πεζά τα οποία οι λογοτέχνες εμπνεύστηκαν από ομαδική εκτέλεση ελλήνων κατά τη διάρκεια της Κατοχής , π.χ. Γ.
Ρίτσου «Επίγραμμα για το Δίστομο», Ν. Βρεττάκου «Επιμνημόσυνη
γονυκλισία» , Γ. Καφτανζτή «Ωδή στα Κερδίλια» , Β. Ασημακόπουλου « Γης
των Καλαβρύτων» .Επίσης βρείτε φωτογραφίες των μνημείων που υπάρχουν
στους τόπους ομαδικής εκτέλεσης ελλήνων κατά τη διάρκεια της
Κατοχής ,επιλέξτε 10 φωτογραφίες των πιο καλαίσθητων κατά τη γνώμη σας
μνημείων και μεταφέρετέ τες σε αντίστοιχες διαφάνειες , βάλτε κάποιο δικό σας κείμενο σε κάθε μια από αυτές (το κείμενό σας μπορεί να είναι πεζό ή ποιητικό
κατά προτίμηση δικό σας ) Για τη συλλογή του υλικού σας θα βοηθηθείτε από
την ιστοσελίδα http://www.greekholocausts.gr/gr/index.php
Τίτλος « Τουρίστας ή περιηγητής της ιστορικής μνήμης;»
Δημιουργός:Αναγνώστη Ελένη
Το σενάριο αποτελεί πρόταση για διδασκαλία
Πεδίο :Νεοελληνική λογοτεχνία- Ιστορία (διαθεματική προσέγγιση)
Τάξη : Γ΄ Γενικού Λυκείου
Χρονική διάρκεια : 4-5 ώρες
Προϋποθέσεις υλοποίησης για το δάσκαλο και το μαθητή : εξοικείωση με
την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και την διερευνητική μάθηση ,το
διαδίκτυο, τα προγράμματα επεξεργασίας κειμένου και Power Point , την
ηλεκτρονική αλληλογραφία.
Περίληψη
Με τη χρήση των ΤΠΕ θα προσεγγίσουμε ένα πεζογράφημα ενός σημαντικού
μεταπολεμικού συγγραφέα ,του Γιώργου Ιωάννου , θα σταθούμε σε κάποια
από τα χαρακτηριστικά της γραφής του ,θα δούμε τα ιστορικά γεγονότα
που άμεσα ή έμμεσα αποτυπώνονται στο κείμενο και θα προσπαθήσουμε να
σταθούμε ως προσκυνητές της ιστορικής μνήμης.
Κριτήριο επιλογής
Συχνά απογοητευόμαστε από την άγνοια της πλειοψηφίας των μαθητών μας
ακόμη και σημαντικότατων ιστορικών γεγονότων ,παρόλο που τα έχουν
διδαχθεί επανειλημμένως. Φαίνεται πως οι μαθητές μας αντιμετωπίζουν
την Ιστορία ως τουρίστες ,πιστεύουμε ωστόσο πως ένα λογοτεχνικό
κείμενο όπως το « † 13-12-43» του Ιωάννου μπορεί να τους
παρακινήσει να ασκήσουν αυτοκριτική και να μεταβάλουν τη στάση τους,
εάν και εφόσον θα καταδικάσουν τη συμπεριφορά των τουριστών του
κειμένου.
Στόχοι-σκεπτικό
-Το συγκεκριμένο κείμενο επιλέχτηκε ως παράδειγμα ενισχυτικό της
παρατήρησης του βιβλίου Κ.Ν.Λ. «οι μεταπολεμικοί πεζογράφοι έχουν
βιωματικό υπόστρωμα την κρίσιμη δεκαετία του ’40 και τα μεταπολεμικά
χρόνια που σημάδεψαν τη ζωή τους»(σελ. 147)
Με τη διδακτική πρόταση επιδιώκεται :
-να προσεγγίσουν οι μαθητές ένα έργο ενός σημαντικού νεοέλληνα
συγγραφέα.
-να γνωρίσουν κάποια από τα χαρακτηριστικά της γραφής του Γ. Ιωάννου.
-να δουν τα ιστορικά γεγονότα ως πηγή έμπνευσης της λογοτεχνίας και
ευρύτερα της
καλλιτεχνικής δημιουργίας.
-να κάνουν αυτοκριτική για τη στάση και τη συμπεριφορά τους κατά τη
διάρκεια επισκέψεών τους σε χώρους ιστορικής μνήμης.
-να ασκηθούν στη χρήση ηλεκτρονικών λεξικών.
-να πλουτίσουν το λεξιλόγιό τους.
-να ενισχυθούν οι υποδομές του κριτικού- συγκριτικού γραμματισμού των
μαθητών.
-να ασκηθούν στην παραγωγή κριτικού και δημιουργικού λόγου.
-να αναπτύξουν πνεύμα συνεργασίας .
-να εξοικειωθούν με τη χρήση των ΤΠΕ και το νέο γραμματισμό .
1η ώρα
Χώρος: αίθουσα διδασκαλίας .
Βλέπουμε σε video απόσπασμα από την ταινία «Το μπλόκο» για να
προκαλέσουμε συναισθηματική κινητοποίηση των μαθητών, ζητάμε από τους
μαθητές να μας πουν πώς μπορεί να νιώθουν οι μελλοθάνατοι και οι
συγγενείς τους που παρακολουθούν την εκτέλεσή τους . Στη συνέχεια ο
δάσκαλος διαβάζει το κείμενο « † 13-12-43 » και ζητιέται από τους
μαθητές να εξηγήσουν το ρόλο του σταυρού πριν από τη χρονολογία ,
επίσης σχολιάζουμε τη χρονολογία προσδοκώντας οι μαθητές να εντάξουν
τη χρονολογία στην περίοδο της Κατοχής. Με αφορμή το εισαγωγικό
σημείωμα του βιβλίου βλέπουμε ότι υπάρχουν στη χώρα μας τόποι ομαδικής
εκτέλεσης των κατοίκων τους κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Ενημερώνουμε
τους μαθητές ότι την επόμενη φορά το μάθημα θα συνεχιστεί στο
εργαστήριο Η/Υ και ότι θα εργασθούν κατά ομάδες .Ζητάμε ανάλογα με τα
ενδιαφέροντά τους να χωριστούν σε : ομάδα γεωγραφίας, ιστορίας,
λογοτεχνίας , καλλιτεχνική (τους ρόλους μέσα στην ομάδα : συντονιστή,
ερευνητή, παρουσιαστή ,τεχνικού τους καθορίζουν μόνοι τους) και
μοιράζουμε τα φύλλα εργασίας προκειμένου να γίνει μια πρώτη επαφή με
τις δραστηριότητες της ομάδας.
2η&3η ώρα στο εργαστήρι Η/Υ ,συλλογή πληροφοριών και υλικού ,παραγωγή
κριτικού και δημιουργικού λόγου.
Οι μαθητές αναζητούν στο διαδίκτυο και στη βιβλιοθήκη του σχολείου
πληροφορίες προκειμένου να πραγματοποιήσουν τις δραστηριότητες των
φύλλων εργασίας. Παράγουν κριτικά και δημιουργικά πολυτροπικά
κείμενα . Ο διδάσκων λειτουργεί ως βοηθός σε όλες τις ομάδες ,επιλύει
απορίες και προβλήματα ,παρατηρεί διακριτικά την εργασία των
ομάδων ,εφιστά την προσοχή των μαθητών απέναντι στην αξιοπιστία των
πηγών του διαδικτύου και τονίζει τη διαμόρφωση κριτικής στάσης
απέναντι στην προσφερόμενη διαδικτυακή πληροφορία .Σε κάθε περίπτωση
εμψυχώνει και ενθαρρύνει τη συνεργατική προσπάθεια. Το υλικό
αποθηκεύεται ή εκτυπώνεται .
4η -5η ώρα
Χώρος : αίθουσα διδασκαλίας
Οι ομάδες παρουσιάζουν σε ολομέλεια τις δραστηριότητές τους ,όπου
είναι λειτουργικό χρησιμοποιείται ο βιντεοπροβολέας . Οι μαθητές και ο
διδάσκων ασκούν κριτική στις εργασίες που παρουσιάζονται ,με στόχο την
ανατροφοδότηση των ομάδων .Η αξιολόγησή των εργασιών από τον
διδάσκοντα γίνεται με βάση την πληρότητα και την πρωτοτυπία τους .
Εναλλακτικές προσεγγίσεις:
Σε συνεργασία με τους δάσκαλους της Ιστορίας και των Καλλιτεχνικών η
διδακτική πρόταση θα μπορούσε να πάρει τη μορφή διαθεματικού project
(διάρκειας 3-4 μηνών ) και να αναπτυχθεί με βάση τους παρακάτω
θεματικούς άξονες :
- Η περίοδος της Κατοχής και της Αντίστασης στην ελληνική και ξένη
λογοτεχνία.
- Η περίοδος της Κατοχής και της Αντίστασης στον ελληνικό και τον ξένο
κινηματογράφο.
- Η περίοδος της Κατοχής και της Αντίστασης στις εικαστικές τέχνες.
Φύλλα εργασίας
Ομάδα γεωγραφίας (3 μαθητές)
- Να αναζητήσετε στο διαδίκτυο http://www.greekholocausts.gr/gr/index.php
τόπους ομαδικής εκτέλεσης ελλήνων από τους γερμανούς κατά τη διάρκεια
της Κατοχής εκτός από αυτούς που αναφέρονται στο βιβλίο:( Καλάβρυτα,
Δίστομο, Χορτιάτης.) Να βρείτε τουλάχιστον άλλους 10 εκ των οποίων
έναν στο νομό μας ( Σερρών) και έναν στο νομό Δράμας. ,να τους καταγράψετε σε διαφάνεια παρουσίασης .Στη συνέχεια σε χάρτη να εντοπίσετε αυτούς τους τόπους και να έχετε την ετοιμότητα να τους εντοπίζετε σύντομα εάν και όταν σας ζητηθεί.
_ Να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού. Να εξετάσετε εάν υπάρχει αναφορά σε τόπους μαρτυρίου των ελλήνων κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. . Εάν διαπιστώσετε ότι δεν υπάρχει , με μία επιστολή ,όπου θα τους εξηγείτε τη σημασία της μνημόνευσης αυτών των τόπων ,να τους ζητήσετε να τους προσθέσουν στον πολιτιστικό χάρτη της Ελλάδας.
.
Ομάδα ιστορίας (5 μαθητές)
-Να βρείτε το ιστορικό του ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων σε μηχανή
αναζήτησης .Να το αναζητήσετε σε τρεις τουλάχιστον ιστοσελίδες και στη
συνέχεια ,αφού θα έχετε συγκρίνει τις παρατιθέμενες πληροφορίες , να συνθέσετε ένα δικό σας κείμενο στο Power point. ( περίπου 200-300 λέξεις).
-Αφού βρείτε πληροφορίες για την αμερικάνικη βοήθεια στην Ελλάδα μετά
το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (UNRRA και σχέδιο Μάρσαλ) στο
www.eliamep.gr/old-site/eliame-old/eliamep/www...gr/.../op0201.PDF να
γράψετε στον κειμενογράφο ένα σύντομο κείμενο για το θέμα αυτό που
στόχο θα έχει να ενημερώσει τους υπόλοιπους συμμαθητές σας, οι οποίοι
αγνοούν το γεγονός.
-Nα βρείτε στο διαδίκτυο πληροφορίες για τo διχασμό των ελλήνων όσον
αφορά την αξιολόγηση της εθνικής αντίστασης . Ενδεικτικές
ιστοσελίδες: http://users.hol.gr/~kokkonis/courses/oc-res/resistance.htm,
www.xirotiri.gr/index.php?
-« Καλά τους έκαναν · αφού οι άλλοι σκότωναν στρατιώτες του
κατακτητή.» Με βάση τις πληροφορίες που αντλήσατε σχετικά με τη στάση
των ελλήνων απέναντι στην εθνική αντίσταση να διακρίνετε την
ιδεολογία του ανθρώπου που είπε τα λόγια αυτά.
-« Κανένας δεν αντιμίλησε. Ήταν και κάποιος με στολή μαζί τους.» Τι
νομίζετε ότι υπαινίσσεται εδώ ο συγγραφέας; (η απάντηση σας να αναπτυχθεί προφορικά)
-Υποθέστε πως ο συγγραφέας επιλέγει να βάλει κάποιον να
αντιμιλάει .Γράψτε κείμενο στον επεξεργαστή κειμένου τι κατά τη γνώμη σας θα μπορούσε να λέει αυτός που αντιμιλάει;
Ομάδα λογοτεχνίας ( 12 μαθητές)
1η υποομάδα (4 μαθητές)
-Να αναζητήσετε στο διαδίκτυο εργογραφικό και εικονογραφικό υλικό που
αφορά στον Γιώργο Ιωάννου και να δημιουργήσετε στο Power - point 5
διαφάνειες ,2 με έργα του και 3 με πορτρέτα του. Στα πορτρέτα του να βάλετε λεζάντες δική σας έμπνευσης. Αφού παρατηρήσετε τις φωτογραφίες του Ιωάννου
,να γράψετε στον κειμενογράφο ένα κείμενο 10 περίπου σειρών κάνοντας
το «πορτρέτο» του. Ενδεικτικές και οι ιστοσελίδες: www.kathimerini.gr/.../2005_1283740,
el.wikipedia.org/wiki/Γιώργος_Ιωάννου
- Μεταφέρετε το κείμενό μας στο Power point.
Ένα χαρακτηριστικό των πεζογραφημάτων του Ιωάννου είναι ότι έχουν βιωματικό χαρακτήρα. Αφού λάβετε υπόψη σας και τα όσα διαβάσατε στη βικιπαίδεια για την άποψη του Ιωάννου για το τι σημαίνει βιωματικότητα, να εντοπίζετε στο κείμενό μας τα βιωματικά στοιχεία. και να τα υπογραμμίσετε. Να είστε σε θέση να δικαιολογήσετε τις επιλογές σας.
-Ένα χαρακτηριστικό των πεζογραφημάτων του Ιωάννου είναι η
υπαινικτικότητα .Να βρείτε δυο τουλάχιστον σημεία όπου υπάρχει υπαινικτικότητα στο κείμενό μας, να τα υπογραμμίσετε και στη συνέχεια να εξηγήσετε σε γραπτό κείμενο τι νομίζετε ότι υπαινίσσεται ο αφηγητής; (Να δικαιολογήσετε την απάντησή
σας).
2η υποομάδα (5 μαθητές)
-Κοιτάξτε σε λεξικά έντυπα και ηλεκτρονικά ,π.χ .λεξικό Μπαμπινιώτη,
Φυτράκη –Τεγόπουλου, Πύλης για την ελληνική γλώσσα
http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html ,τα λήμματα
«τουρίστας» και «περιηγητής» και εξηγήστε σε ένα κείμενο στον
κειμενογράφο , γιατί ο συγγραφέας επέλεξε τη λέξη «τουρίστες» για τους
επισκέπτες του χώρου του μνημείου του ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων και
όχι τη λέξη «περιηγητές». Ποιες άλλες λέξεις ή φράσεις φανερώνουν ότι
ο συγγραφέας δεν εγκρίνει τη στάση των επισκεπτών, να τις καταγράψετε
στον κειμενογράφο; Μήπως είναι αυστηρός μαζί τους, εσείς εάν ήσασταν
μαζί τους πώς θα συμπεριφερόσασταν;( ο καθένας να αναφερθεί στον εαυτό
του παίρνοντας υπόψη του τη συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια
επισκέψεων σε αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία κ.λ.π. ,κρατώντας
σημειώσεις για προσχεδιασμένο προφορικό λόγο) .
-Κοιτάξτε σε λεξικά έντυπα και ηλεκτρονικά ,π.χ .λεξικό Μπαμπινιώτη,
Φυτράκη –Τεγόπουλου, Πύλης για την ελληνική γλώσσα
http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html το λήμμα
«ανακομιδή»
-να βρείτε συνώνυμα της λέξης.
-να βρείτε στο διαδίκτυο πληροφορίες για το έθιμο αυτό.(Ενδεικτική
ιστοσελίδα) http://orthodox-answers.blogspot.com/2007/08/blog-post_22.html
3η υποομάδα (μαθητές 2)
- Χρησιμοποιώντας τη μηχανή αναζήτησης ,βρείτε και διαβάστε
μοιρολόγια.
Αφού παρατηρήσετε τη δομή και το περιεχόμενό των μοιρολογιών ,
χρησιμοποιώντας τον κειμενογράφο να συμπληρώσετε το μοιρολόγι που
παρατίθεται στο κείμενό μας .Υποθέστε πως μιλάει το δεκαεξάχρονο παιδί
που σκοτώθηκε από τους γερμανούς κατά τη διάρκεια του ολοκαυτώματος.
Ομάδα καλλιτεχνικών (3 μαθητές)
-Να βρείτε από το διαδίκτυο ποιήματα ή πεζά τα οποία οι λογοτέχνες εμπνεύστηκαν από ομαδική εκτέλεση ελλήνων κατά τη διάρκεια της Κατοχής , π.χ. Γ.
Ρίτσου «Επίγραμμα για το Δίστομο», Ν. Βρεττάκου «Επιμνημόσυνη
γονυκλισία» , Γ. Καφτανζτή «Ωδή στα Κερδίλια» , Β. Ασημακόπουλου « Γης
των Καλαβρύτων» .Επίσης βρείτε φωτογραφίες των μνημείων που υπάρχουν
στους τόπους ομαδικής εκτέλεσης ελλήνων κατά τη διάρκεια της
Κατοχής ,επιλέξτε 10 φωτογραφίες των πιο καλαίσθητων κατά τη γνώμη σας
μνημείων και μεταφέρετέ τες σε αντίστοιχες διαφάνειες , βάλτε κάποιο δικό σας κείμενο σε κάθε μια από αυτές (το κείμενό σας μπορεί να είναι πεζό ή ποιητικό
κατά προτίμηση δικό σας ) Για τη συλλογή του υλικού σας θα βοηθηθείτε από
την ιστοσελίδα http://www.greekholocausts.gr/gr/index.php
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)